Klimatyzacja – ogrzewanie zimą i komfort latem
Zapewne wszyscy słyszeli już o pompach ciepła. W skrócie: pompa ciepła to takie urządzenie, które przy zużyciu 1 kWh energii elektrycznej, są w stanie wytworzyć np. 4 kWh energii cieplnej. Każdy z nas ma taką pompę ciepła u siebie w domu – lodówkę. Lodówka przy użyciu prądu elektrycznego sprawia, że wewnątrz robi się zimno, natomiast ciepło odprowadza radiatorem umieszczonym na zewnątrz, zazwyczaj z tyłu. Pompy ciepła do ogrzewania domu działają na tej samej zasadzie, tylko zmieniamy kierunek przepływu energii – pobieramy energię cieplną z zewnątrz i wprowadzamy ją do wewnętrza domu.
Koszty. Typowe pompy ciepła do ogrzewania domu są drogie. Gruntowa PC to koszt rzędu 40-60 tys. zł. PC powietrze-woda do wodnego ogrzewania podłogowego jest już sporo tańsza. Natomiast mało kto zdaje sobie sprawę, że domowa instalacja klimatyzacyjna, czy to split czy kanałowa, oparta na inwerterze, działa w taki sam sposób. Jest w stanie nie tylko chłodzić, ale i grzać ze sprawnością średnioroczną SCOP=3-4 (3-4 kWh ciepła z 1 kWh prądu). Do tego może kosztować w okolicy 10~15 tys. zł, w zależności od wielkości domu i ilości pomieszczeń. Dla porównania elektryczne ogrzewanie podłogowe z 1 kWh prądu daje 1 kWh ciepła.
Żeby nie było zbyt kolorowo – klimatyzacja, jako powietrzna pompa ciepła, zazwyczaj sprawdza się do około -15C (chociaż są urządzenia działające sprawnie nawet w srogim syberyjskim klimacie). Dlatego najlepiej zrobić tandem, zawierający bezpośrednie ogrzewanie powietrzne klimatyzacją + ogrzewanie podłogowe zadaniowe, czyli dogrzewające w najzimniejsze dni roku, zapewniające komfort ciepłej podłogi, ale zużywające dużo mniej prądu, niż gdyby pracowało samodzielnie. W domowych instalacjach HVAC daje się raczej niższą moc PC i dokłada elektryczne ogrzewanie. Chodzi o to, że inwerterowa pompa ciepła, ma największą efektywność, gdy pracuje non stop na niskim wydatku. Pompa o mniejszej mocy często jest też cichsza. Ponieważ dni bardzo mroźnych jest niewiele, to lepiej dobierać pompę do temperatur w okolicy zera i dołożyć elektryczne ogrzewanie niecentralne. Tak jest ciszej i taniej w instalacji i eksploatacji.
Klimatyzację domową można zrealizować w kilku wariantach: split, kanałowe, jedno urządzenie, wiele urządzeń itp.
Split składa się z jednej jednostki zewnętrznej oraz jednostki wewnętrznej, którą montuje się z reguły na ścianie w pomieszczeniu. Takim splitem można osobno sterować (np. ustawić w salonie inną temperaturę niż w innych pomieszczeniach). Kolejnym plusem jest to, że łatwo zadbać o higienę takiego urządzenia, bo do wszystkich części mamy dostęp i w razie potrzeby można je łatwo wyczyścić.
Kanałówka też składa się z dwóch urzędzeń: jednostka zewnętrzna (praktycznie taka sama jak przy splicie) oraz jednostka wewnętrzna, którą należy zabudować, lub umieścić w pomieszczeniu technicznym. Do jednostki wewnętrznej podłącza się skrzynki rozdzielcze, do których z kolei podłącza się kanały/rury, którymi jest rozprowadzane powietrze. Zaletami kanałówki jest to, że możemy zrobić nawiew na wiele pomieszczeń z jednego urządzenia. Można też łatwo uzyskać równomierny rozkład temperatur w całym domu.
Poza wyborem między splitem, a kanałówką, możemy jeszcze się zastanowić czy montować jedno urządzenie, czy więcej. Dwa urządzenia często dobrze się sprawdzają przy dwukondygnacyjnych budynkach, albo przy takich, gdzie możemy łatwo wydzielić część dzienną i nocną. Często polecaną opcją jest montaż splita w salonie, a kanałówki na wszystkie pokoje. Alternatywnie dwie kanałówki – po jednej na jedną kondygnację.
Grzanie zimą, komfort latem
Klimatyzacja do ogrzewania domu, to jedna z najtańszych form ogrzewania domu (zarówno pod względem kosztów inwestycyjnych jak i eksploatacyjnych). Sprawdza się świetnie przez 95% sezonu grzewczego, gdy nie ma siarczystych mrozów. Dodatkowym atutem posiadania klimatyzacji jest możliowść chłodzenia domu latem i zmniejszania wilgotności powietrza (zimą klimatyzacja nie wysusza powietrza). Dzięki klimatyzacji możemy mieć komfortowe warunki latem niezależnie od pogody. W domu może być przyjemne 23-24 stopnie z wilgotnośćią powietrza 50-70%, zamiast tropikalnych 25 stopni (lub więcej) z wilgotnością sięgającą 90%. W połączeniu z wentylacją mechaniczną, możemy nie mieć potrzeby otwierania okien. Mamy więc świeże i przyjemne powietrze w całym domu i nie mamy much ani komarów. Mieszkając w głośnej okolicy, możemy spać przy zamkniętych oknach bez narażania się na hałasy i głośny szum.
Częste pytania i wątpliwości
„Ogrzewanie klimatyzacją jest nadmuchowe i przez to mało komfortowe”
Ogrzewanie klimatyacją jest nadmuchowe – to prawda, ale odczucie komfortu nie zależy od tego, czy ogrzewamy nadmuchowo, czy nie. Wątpliwy komfort występuje, gdy odczuwamy ruch powietrza („wieje”), albo gdy instalacja pracuje głośno i szumi. Poprawnie wykonana instalacja nie ma żadnych z tych wad. Jest praktycznie niesłyszalna, a wianie jest nieodczuwalne podczas normalnego korzystania z domu. Powiew czuć bezpośrednio przy nawiewach, ale już 50-100 cm dalej go nie czuć. Kanałówki tutaj mają też z reguły przewagę nad splitami – z reguły pracują ciszej i nawiew jest mniej odczuwalny.
Czy można regulować temperaturę w każdym pomieszczeniu osobno?
To zależy od tego jak jest zrobiona instalacja i ile chcemy na nią przeznaczyć pieniędzy. W najprostszej i najtańszej wersji montujemy kanałówkę, która ma tylko jeden sterownik. Instalację reguluje się tak, aby w całym domu panowała jednakowa temperatura. Sterowanie temperaturą w każdym pomieszczeniu osobno jest z reguły do niczego niepotrzebne, ale tutaj każdy musi sam zdecydować, czy mu to odpowiada. Montując dwa klimatyzatory (np. split + kanałówka) mamy już możliwość ustawienia innych temperatur na obu urządzeniach.
Dodatkowe materiały: